مجله علوم پزشکی رازی
سال هشتم شماره 1 (پیاپی 23، بهار 1380)

نورینوم اکوستیک توموری است که از نظر بافت شناسی ماهیتی خوش خیم دارد، لیکن در منطقه حساسی واقع می شود، لذا شاید بتوان گفت که بدین لحاظ رفتار بدخیمی دارد. برای این تومور سه علامت بالینی شایع ذکر می شود که ممکن است در حالات مختلف این علامتها شدت و ضعف و تقدم و تاخر داشته باشند. بطور معمول این علامتها عبارتند از سرگیجه، عدم تعادل، وزوزگوش و کاهش شنوایی. هنگامی که یکی از این علامتها یا حتی همه آنها ظاهر می شود امکان تشخیص قطعی و افتراق ضایعه با معاینه بالینی و روش های معمول ادیولوژیک امکانپذیر نمی باشد، بلکه بایستی از روش ها و تکنیکهای دقیقتری جهت قضاوت پیرامون منشاء علامتهای بروز یافته استفاده نمود. در این مقاله، موردی جالب و نادر از ضایعه عصب هشتم مغزی گزارش می گردد که با استفاده از آزمون ABR (Auditory Brainstem Response) ردیابی گردید و جهت بررسی کاملتر با استفاده از MRI ارجاع شد. بررسی بوسیله MRI نیز نشان دهنده تومور اکوستیک بود. جهت روشنتر شدن عملکرد آزمون ABR، دو مورد کاهش شنوایی حلزونی با علامتهای بالینی و مشکل کاهش شنوایی مشابه مطرح می گردند. مقایسه نتایج این موارد با یکدیگر، نقش آزمون ABR بعنوان یک آزمون کم هزینه و با دقت بالا در افتراق ضایعات عصب شنوایی از ضایعات حلزونی و دیگر موارد ضایعات محیطی را بخوبی مشخص می نماید.

زردی (هیپربیلی روبینمی) از شایعترین مشکلات دوران نوزادی می باشد که در 60% نوزادان رسیده (دارای سن جنینی بیشتر از 37 هفته) و 80% نوزادان نارس (دارای سن جنینی زیر 37 هفته) در هفته اول پس از تولد مشاهده می شود. از وخیمترین عوارض هیپربیلی روبینمی غیر مستقیم در نوزادان آنسفالوپاتی بیلی روبینی یا کرن ایکتروس می باشد که باعث ایجاد اختلالات رفتاری، شنوایی و بینایی می گردد. میزان آلبومین سرم نوزادان جهت باند شدن با بیلی روبین از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد و حد متوسط استاندارد آن حدود 5/3-3 گرم در دسی لیتر ذکر شده است. با توجه به اینکه هر گرم آلبومین بطور متوسط با 5/8 میلی گرم بیلی روبین باند می شود، مرز تعویض خون برای نوزادان سالم و رسیده دچار زردی، بطور استاندارد در حدود بیلی روبین 30-25 میلی گرم در دسی لیتر تعیین شده است.
با توجه به اهمیت میزان آلبومین سرم، مطالعه ای بر روی 400 نوزاد رسیده و سالم، بین روزهای اول تا سوم تولد در بیمارستان شهیداکبرآبادی جهت اندازه گیری آلبومین سرم انجام پذیرفت. این بررسی حدود 2 سال (فاصله سالهای 1376-1375) بطول انجامید. میانگین آلبومین معادل 006/4 گرم در دسی لیتر بود که نسبت بمیزان طبیعی (5/3-3 گرم در دسی لیتر)، مختصری بالاتر بود و نشان دهنده این مطلب است که در نوزادان رسیده و سالم دچار زردی شاید بتوان تا حد بیلی روبین 33 میلی گرم در دسی لیتر جهت تعویض خون به نوزادان فرصت داده شود. این بشرطی است که نوزاد رسیده و کاملا سالم باشد، اختلالات همولیتیک و بیماری های دیگر نداشته باشد و در بیمارستان بستری و کاملا تحت مراقبت باشد.

ویتامین D نقش کلیدی در متابولیسم کلسیم و فسفر بعهده دارد. همچنین عامل مهمی در رشد و استحکام استخوان و دندانها بشمار می رود. به منظور بررسی وضعیت ویتامین D در زنان یائسه و ارتباط آن با میزان تراکم استخوان و سطح ادراری هیدروکسی پرولین، عیار سرمی 25- هیدروکسی ویتامین 3 D، تراکم استخوان و هیدروکسی پرولین تام ادرار در 85 نفر از زنان یائسه (محدوده سنی 67-49 سال) تعیین گردید و رابطه بین آنها مورد بررسی قرار گرفت. بیماران واجد شرایط از میان مراجعین به مرکز سنجش تراکم استخوان بیمارستان لقمان حکیم انتخاب شدند. اندازه گیری عیار سرمی 25- هیدروکسی ویتامین 3 D و نیز سطح ادراری هیدروکسی پرولین بترتیب با استفاده از روش های HPLC (High Performance Liquid Chromatography) و اسپکتروفتومتری برای اولین بار در ایران انجام پذیرفت. میزان تراکم استخوان نیز با روش Dual Energy X-ray Absorptiometry در نواحی ستون فقرات کمری و استخوان ران ارزیابی شد.
دامنه عیار 25- هیدروکسی 3 D سرم بین ng/ml 0/64-8/3 (میانگین و انحراف معیار ng/ml 4/11 ± 3/17) بود. 38% از زنان مورد بررسی دچار کمبود ویتامین D (کمتر از ng/ml 12) بودند. در اندازه گیری تراکم استخوان ستون فقرات (L2-L4)، 34% از بیماران دارای تراکم استخوانی نرمال، 39% موارد دچار استئوپنی و 27% آنان دچار استئوپوروز بودند. در اندازه گیری تراکم استخوان ران (تراکم تام)، 6/50% موارد نرمال، 47%موارد دچار استئوپنی و 3/2% بیماران دچار استئوپوروز بودند. نسبت عیار هیدروکسی پرولین به کراتینین ادرار بعنوان شاخص هیدروکسی پرولین بکار گرفته شد و دامنه آن بین mmol / μ mol 0/51-5/3 (میانگین و انحراف معیار mmol / μ mol 8/8 ± 8/14) بود. رابطه معنی داری بین سطح سرمی 25- هیدروکسی ویتامین 3 D و میزان تراکم استخوان ستون فقرات مشاهده شد(05/0 < P و 21/0= r)، لیکن رابطه معنی داری با میزان تراکم استخوان ران بدست نیامد. میزان هیدروکسی پرولین ادرار هیچگونه رابطه معنی داری با سطح سرمی 25- هیدروکسی ویتامین 3 D و همچنین میزان تراکم استخوان ستون فقرات و ران نداشت.
بر اساس این یافته ها می توان نتیجه گرفت که کمبود ویتامین D در زنان یائسه ایرانی بطور رایج مشاهده می شود و عیار سرمی 25- هیدروکسی ویتامین 3 D با میزان تراکم استخوان ستون فقرات همبستگی معنی داری نشان می دهد.

مورد معرفی نوزاد دوازده روزه ای بود که دوران جنینی طبیعی داشت و هنگام تولد نیز سالم بود. وی بدلیل مشکلات تنفسی، بیقراری و استفراغ، با تشخیص سپتی سمی بستری گردید و تحت درمان با آنتی بیوتیک قرار گرفت. از کشت خون، بند ناف و سایر ترشحات بدن استافیلوکوک اپیدرمیدیس بدست آمد. علی رغم ادامه درمان، حال نوزاد رو به وخامت گذاشت و در نهایت پس از 14 روز بستری با تابلوی نارسایی تنفسی فوت نمود. بعد از اتوپسی و نمونه برداری از بافت ریه، تشخیص پاتولوژی پنومونی بینابینی دسکواماتیو (Desquamative interstitial pneumonia) مسجل گردید.
این نوع پنومونی در دوران کودکی نسبتا نادر می باشد و در دوره نوزادی فقط چند گزارش مشکوک از این بیماری عنوان شده است. Schroeder در سال 1992 پنج مورد از پنومونی بینابینی نوزادان را که مشابه هیچ کدام از انواع تقسیم بندی قبلی پاتولوژی نبود گزارش نمود.
از آنجا که تشخیص قطعی این بیماری بوسیله بیوپسی باز می باشد ممکن است دلیل نادر شمردن این بیماری عدم تشخیص موارد آن باشد. لذا پیشنهاد می گردد در صورت مشاهده علائم این بیماری در دوران نوزادی توجه بیشتری به درمان مبذول گردد.

آرتریت روماتوئید Rheumatoid Arthritis،(RA) یک بیماری خود ایمن است که یکی از معیارهای تشخیصی آن وجود فاکتور روماتوئید (Rheumatoid Factor،RF) در سرم بیماران می باشد. مطالعات نشان داده اند که بین بیماران آرتریت روماتوئید RF+ و RF- از نظر تظاهرات بافت شناسی (histologic) اختلافاتی وجود دارد. در این مطالعه میزان (CRP) C-Reactive Protein و ایزوتیپهای IgA RF و IgM RF در 45 بیمار مبتلا به RA مورد سنجش قرار گرفت.
بر اساس آزمایش RF-Latex بیماران RA به دو گروه Seropositive-RA(SP-RA،RF+) و Seronegative-RA(SN-RA،RF-) تقسیم بندی شدند. نتایج بیانگر آن بود که میزان CRP در SP-RA بطور معنی داری بیشتر از SN-RA بود(‍ P<0.0001). همچنین آنالیز آماری نتایج نشان داد که همبستگی بین CRP با IgA RF (r=0.59،P< 0.0001) در مقایسه با همبستگی آن با IgM RF (r=0.47،P< 0.004) بیشتر است. می توان نتیجه گیری نمود که بین CRP و RF ارتباط وجود دارد. افزایش معنی دار این ارتباط با تیترهای بالاتر IgA RF احتمالا می تواند انعکاسی از شدت بیشتر بیماری در بیماران IgA RF+ باشد.

آرتریت عفونی یکی از شایعترین علل تخریب مفصلی می باشد. هدف از این مطالعه گزارش تابلوی بالینی و علائم آزمایشگاهی 60 بیمار با تشخیص آرتریت عفونی می باشد. این بیماران از بین 140 بیمار که طی سالهای 1377-1370 و با تشخیص آرتریت عفونی در بخشهای مختلف بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) بستری بودند انتخاب شدند. تشخیص بیماری در تمام موارد بوسیله کشت مایع مفصل تایید گردید. 40% بیماران زن و 60% آنان مرد بودند. در 12% بیماران آرتریت عفونی در بیش از یک مفصل و در 10% آنها همزمان استئومیلیت وجود داشت. مفصل زانو در 7/67% موارد و مفصل هیپ در 22% موارد مبتلا بود. همچنین شایعترین ارگانیسم (72% موارد) در کشت مفصل بیماران استافیلوکوک طلایی بود. در 5% موارد بیماری زمینه ای مفصلی یا غیرمفصلی وجود داشت که شایعترین آنها آرتریت روماتوئید بود.
با توجه به اینکه، استافیلوکوک طلایی شایعترین عامل آتریت عفونی می باشد درمان تجربی (empirical) جهت این ارگانیسم تا آماده شدن جواب کشت توصیه می شود.

جهت بررسی سلامت روش های بیهوشی سرپایی (Out-patient) اطفال در بیمارستان مفید، طی یک مطالعه توصیفی، یکصد مورد از بیماران به روش نمونه گیری آسان انتخاب شدند. جهت جمع آوری اطلاعات در مورد عوارض منزل تا 24 ساعت بعد از ترخیص، از مصاحبه تلفنی استفاده شد. بیشترین تعداد بیماران (55%) در گروه سنی 4-1 سال قرار داشتند و پس از آن به ترتیب گروه های 8-4 سال، یک ماه تا یکسال، بالای 8 سال و زیر 1 ماه قرار گرفتند. 88% بیماران را کودکان مذکر تشکیل می دادند. چهار نوع عمل ترمیم فتق اینگوینال، هیدروسل، ختنه و اکتوپی بیضه عمده موارد(73%) اعمال جراحی انجام شده را تشکیل می دادند. در 98% موارد از بیهوشی استنشاقی استفاده گردید که در 25% این موارد داروهای مخدر تزریق شد و در 42% موارد بی حسی موضعی به همراه بیهوشی عمومی استفاده شد. فقط 15% بیماران نیاز به لوله گذاری تراشه پیدا نمودند.
شایعترین عارضه منزل شامل درد و بی قراری (29%) بود و پس از آن تهوع و استفراغ (17%)، اختلال در خواب شب بیماران (11%)، تب (7%)، بی اشتهایی (6%)، احتباس ادراری (3/5%)، خشونت صدا (4%) و سرفه (3%) بود.

لنفانژیوم یک تومور خوش خیم و نادر روده باریک می باشد که بصورت ضایعه فضاگیر در آزمایش ترانزیت روده باریک تظاهر می کند. تشخیص قطعی این بیماری بوسیله پاتولوژی می باشد.
مورد معرفی خانمی 38 ساله می باشد که با شکایت ناراحتی مبهم شکم و بی اشتهایی به مدت 18 ماه، مراجعه نموده بود. در آزمایش ترانزیت روده باریک ضایعات فضاگیر متعدد داخل مجرایی (Intraluminal) و داخل جداری (Intramural) با حدود مشخص قابل رویت بود. پس از عمل جراحی و ارسال نمونه به پاتولوژی تشخیص لنفانژیوم مشخص گردید.

یکی از تظاهرات بالینی هیپربیلی روبینمی، یرقان است و معمولا هنگامی بروز می نماید که مقدار بیلی روبین سرم خون بیش از mg/dl 7 باشد. این افزایش موقت بیلی روبین به علت همولیز گلبولهای قرمز است. کمبود فعالیت آنزیم گلوکز 6- فسفات دهیدروژناز (G6PD) از عوامل مهم بروز هیپربیلی روبینمی پاتولوژیک در نوزادان است. خطر ابتلا به کمبود فعالیت این آنزیم در کشور ایران نیز قابل توجه است. با توجه به مرگ آور بودن کمبود این آنزیم و نیز امکان بروز صدمات شدید نورولوژیک، تعیین زود هنگام کمبود آنزیم G6PD در نوزادان مبتلا به یرقان اهمیت دارد. در این مطالعه فراوانی کمبود این آنزیم در نوزادان مورد بررسی قرار گرفت. افراد مورد مطالعه شامل 1500 نوزاد مبتلا به هیپربیلی روبینمی بودند که در بیمارستانهای آموزشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایران متولد شدند.تعیین میزان فعالیت آنزیم G6PD در خون حاوی (EDTA) EDETATE Calcium Disodium و با استفاده از روش “Spot test” و احیا NADP به NADPH با دی کلروفنول انجام گردید.
از 1500 نوزاد مبتلا به هیپربیلی روبینمی، 240 نوزاد با کمبود فعالیت G6PD متولد شدند و از میان آنها، 200 نوزاد پسر و 40 نوزاد دختر بودند. این نتایج نشان می دهند که 16% جمعیت مورد مطالعه دچار کمبود فعالیت G6PD بودند. کمبود فعالیت آنزیم در پسرها بطور معنی داری بیشتر از دختران بود(001/0 P<). کمبود فعالیت G6PD در نوزادانی که والدینشان ازدواج فامیلی داشته اند به مراتب بیشتر بود(001/0 P<).
بیلی روبین تام سرم خون در 4/43% نوزادان برابر mg/dl 04/1 ± 15، بیلی روبین مستقیم در 36% نوزادان برابر mg/dl 25/0 ± 25/1 و مقدار هموگلوبین در 4/36% آنها برابر g/dl 09/1 ± 17 بود. تظاهر هیپربیلی روبینمی در نوزادان مبتلا به کمبود فعالیت G6PD بیشتر در روز اول تولد بود.

آبسه ریه عفونت چرکی پارانشیم ریه است که با تخریب پارانشیم ریوی و تشکیل یک یا چند حفره بزرگ در ریه مشخص می گردد. میزان مرگ و میر ناشی از آبسه ریه با وجود درمان حدود 20% گزارش گردیده است. عوامل متفاوتی همچون کاهش سطح هوشیاری، بیماری های دهان و دندان، حوادث عروقی مغز و دیابت در ایجاد این بیماری و همچنین میزان پاسخ به درمان دارویی موثر می باشد. هدف این پژوهش آن بود تا ضمن تعیین عوامل موثر بر درمان دارویی، مدل رگرسیونی جهت پیش بینی پاسخ به درمان دارویی طراحی شود. این پژوهش با استفاده از پرونده بیماران مبتلا به آبسه ریه که در فاصله سالهای 1379-1370 در بیمارستانهای تابعه دانشگاه علوم پزشکی ایران بستری بودند انجام شد و طی آن 31 بیمار مبتلا به آبسه ریه که به درمان دارویی پاسخ ندادند از لحاظ عوامل مستعد کننده مقایسه گردیدند.
نسبت مرد به زن در این پژوهش 7/2 به 1 و میانگین سنی 9/47 سال بود. بین عدم پاسخ به درمان بیماران متلا به آبسه ریه و تعدادی از عوامل ارتباط معنی داری وجود داشت. از جمله این عوامل می توان به دیابت شیرین (04/0= P، 27/0= OR)، آمپیم (0001/0= P، 25/7= OR)، افیوژن پلور (002/0= P، 25/4= OR)، تب (05/0= P، 43/0= OR) و تعویض آنتی بیوتیک (0001/0= P، 96/5= OR)، اشاره نمود. همچنین بهترین رژیمهای درمانی شامل پنی سیلین با 100% پاسخدهی و یا پنی سیلین G بهمراه مترونیدازول و کلیندامایسین با 79% پاسخدهی بودند.
میزان بالای مرگ و میر عوارض ناشی از آبسه ریه با نوع آنتی بیوتیکهای مصرفی و میزان مراقبتهای بیمارستانی ارتباط دارد. در بیماران واجد عوامل مستعد کننده همچون آمپیم، افیوژن پلور و نیز تعویض آنتی بیوتیک پیش آگهی ضعیفتر می باشد. وجود عواملی همچون تب در بدو ورود به بیمارستان و نیز دیابت دلالت بر پیش آگهی بهتر پاسخ به درمان (نسبت به سایر عوامل ذکر شده) دارند. با توجه به دخالت باکتری های گرم منفی در ایجاد آبسه ریوی، جهت درمان رژیم پنی سیلین G بهمراه مترونیدازول و کلیندامایسین توصیه می گردد.

هدف از این مطالعه بررسی علل شایع کتواسیدوز دیابتی تحت شرایط اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی موجود بود تا راهنمای موثری جهت پیشگیری از عوارض باشد. همچنین عوارض و مرگ و میر ناشی از کتواسیدوز دیابتی به منظور توجه به اشکالات رایج درمانی مورد بررسی قرار گرفت. این مطالعه توصیفی، گذشته نگر و روش انتخاب بیماران نیز بصورت غیرتصادفی بود. 50 بیمار که بدلیل کتواسیدوز دیابتی طی سالهای 1372 لغایت 1377 در بیمارستان فیروزآبادی بستری بودند مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل آماری با روش (X2-test) Chi-Square صورت گرفت. در نتیجه این بررسی علل رایج کتواسیدوز دیابتی بترتیب شیوع شامل عدم مصرف صحیح دارو 52%، عفونت 26%، علت نامعلوم12% و عدم آگاهی از بیماری10% بود. عوارض شایع بیماری عبارت بودند از هیپوکالمی 24%، هیپرکالمی 22%، مقاومت به انسولین 4%، عوارض قلبی 20%، خونریزی گوارشی 8%، هیپوگلیسمی 8%، نارسایی کلیوی 6%، انعقاد منتشر داخل عروقی 6% و سندرم اختلال تنفسی بزرگسالان 2%. سایر علل شیوع کمی داشتند. مرگ و میر بیماران 18% بود که با سن بالاتر (01/0= P)، علت زمینه ای (در مورد سپتی سمی 002/0= P و پنومونی 003/0= P)، نوع و تعداد عوارض (عوارض قلبی، سندرم اختلال تنفسی بزرگسالان، انعقاد منتشر داخل عروقی و نارسایی کلیوی) ارتباط معنی داری داشت.
نتیجه اینکه شایعترین علت بروز کتواسیدوز دیابتی نحوه نادرست مصرف دارو بود و در این گروه شایعترین علت، قطع مصرف انسولین بود. همچنین شایعترین عارضه کتواسیدوز دیابتی هیپوکالمی، هیپرکالمی و عوارض قلبی بود.

جوش نخوردن شکستگی تیبیا یکی از عوارض مهم ارتوپدی است. در این تحقیق 20 بیمار که با استفاده از متد کونچر و ریم تحت درمان جوش نخوردگی استخوان تیبیا قرار گرفته بودند، بررسی گردیدند. این شکستگی ها بطور اولیه، با روش های بسته (گچ گیری، گچ گیری و میخ) و جراحی (گذاشتن پیچ و پلاک، “DCP” Dynamic Compression Plate، کونچر و فیکساتور خارجی) تحت درمان قرار گرفته بودند که بعد از درمان اولیه هیچ گونه علایمی از جوش نخوردن مشاهده نشد. نهایتا بیماران تحت جراحی کونچرگذاری و ریم کردن قرار گرفتند. عمل جراحی در تمام موارد برروی تخت شکستگی انجام شد. زانو در وضعیت 100-90 درجه قرار گرفت و برشی طولی ازقطب تحتانی استخوان کشکک (پاتلا) بطرف توبرکول تیبیا درست از وسط لیگامان پاتلا ایجاد گردید. لیگامان فوق بطرف داخل (Medial) و خارج (Lateral) کشیده شد و بدینوسیله مدخل میله گذاری مشخص گردید.
در تمامی موارد جهت بیماران استئوتومی و یا رزکسیون فبیولا (حداقل بطول 2 سانتی متر) انجام گرفت. همچنین تمامی بیماران با استفاده از ستیغ ایلیاک (iliac crest) یا انتهای پروگزیمال تیبیا تحت پیوند (graft) استخوانی قرار گرفتند. کونچر مورد استفاده در تمامی بیماران کونچر استاندارد تیبیا بود. میانگین زمان مراجعه از ترومای اولیه تا جراحی جهت کونچر 1/10 ماه بود. مدت زمان لازم برای جوش خوردن (متوسط زمان بهبودی) 9/7 ماه بود. عوارض بعد از عمل فقط شامل 1 مورد (5%) شکستگی کونچر بود که بدون تعویض کونچر، گچ گیری انجام شد و در نهایت استخوان جوش خورد. عمل کونچرگذاری در این مطالعه موفقیتی در حدود 95% داشت و این رقم با میزان 96% در مطالعات آمریکا قابل مقایسه است. با توجه به این مطلب که مورد عارضه دار نیز در نهایت با موفقیت درمان شد و جوش خوردگی لازم حاصل گردید، می توان میزان موفقیت را حتی از این رقم نیز بالاتر قلمداد نمود.

عوارض ناشی از مواد کمیاب سمی بر ارگانهای حیاتی بدن که نتیجه زندگی مدرن می باشد، همیشه مدنظر محققین بوده است. سرب از جمله موادی است که اثرات آن بر سیستم اعصاب مرکزی، سیستم عروقی و همودینامیک بدن بیشتر جلب توجه نموده است. با توجه به اینکه سرب تغییراتی در نفوذپذیری مویرگها ایجاد می نماید، اثر سرب بر نفوذپذیری آندوتلیال آئورت، سطح چربی خون و نیز فشار خون مورد بررسی و پژوهش قرار گرفت. بهمین منظور تعداد 22 خرگوش در دو گروه بمدت 40 روز مورد بررسی قرار گرفتند. آب آشامیدنی گروه اول حاوی ppm 7/54 سرب (10 میلی گرم در دسی لیتر استات سرب) بود. گروه دوم آب آشامیدنی بدون سرب مصرف نمودند. سطح سرمی لیپیدها، سرب، کلسیم، آهن(Fe) و ظرفیت تام اتصال آهن(TIBC) قبل و پس از آزمایش اندازه گیری شد. نفوذپذیری آندوتلیال آئورت بوسیله مواد نشاندار و مطالعه پاتولوژی آن و همچنین اندازه گیری مستقیم فشارخون در پایان آزمایش انجام گرفت و نتایج ارزیابی شد. طی آزمایش، افزایش وزن فقط در گروه دوم معنی دار بود(قبل از آزمایش: 1/0 ± 69/1 کیلوگرم بعد از آزمایش 066/0 ± 856/1 کیلوگرم، 05/0 P<). مقایسه سطح سرمی سرب، کلسترول، تری گلیسیرید، کلسیم و نسبت Fe/TIBC در دو گروه تفاوت معنی داری نداشت، لیکن نفوذپذیری آئورت در گروه استفاده کننده از آب آشامیدنی حاوی سرب کمتر بود(گروه اول: 93/0 ± 24/13 میکروگرم ماده نشاندار در هر گرم بافت، گروه دوم: 32/1 ± 20/16 میکروگرم ماده نشاندار در هر گرم بافت، 05/0 P<). اگر چه سرب نفوذپذیری مویرگهای مغزی را افزایش می دهد، اما بنظر می رسد که سرب از لحاظ اثر بر سلولهای آندوتلیال عروق بزرگ مثل آئورت، موجب کاهش نفوذپذیری شود و احتمالا این تفاوت به ویژگی های سد خونی مغز (BBB) در مقایسه با سایر عروق برمی گردد.

پیشگیری از جداشدگی شبکیه (Retinal Detachment، RD) در چشمان افراد مستعد ضروری است. این مطالعه به منظور تعیین عوامل موثر بر درمان پیشگیرانه بر روی افراد مستعد RD که در بیمارستان حضرت رسول اکرم(ص) تحت لیزر درمانی پیشگیرانه قرار گرفتند و طی سالهای 1378-1370 تحت نظر بودند صورت پذیرفت. این تحقیق بر اساس اطلاعات موجود در پرونده بیمارانی که سابقه لیزر درمانی ضایعات شبکیه جهت جلوگیری از RD داشته اند انجام پذیرفت. علاوه بر معاینات کامل چشم پزشکی، خصوصیات چشمها از لحاظ سن، جنس، شکایت اولیه بیمار، سابقه RD در چشم طرف مقابل، سابقه عمل کاتاراکت، ضربه به چشم، میزان عیب انکساری، بهترین دید هنگام مراجعه و نوع ضایعه چشم درمان شده از پرونده بیماران استخراج شد. همچنین بیماران با توجه به علت مراجعه به 6 گروه (سابقه RD چشم طرف مقابل، آفاکی، افت محسوس بینایی، مگس پران، جرقه و ضربه به چشم درمان شده) تقسیم شدند. نیز بر اساس میزان بینایی چشم به 3 گروه دید کمتر از 10/1، دید 10/6-10/1 و دید 10/6 و بالاتر و همچنین براساس عیوب انکساری چشم بیمار به 3 گروه غیرمیوپ، میوپی کمتر از 75/5 دیوپتر و بیش از 6 دیوپتر تقسیم شدند. بیماران بر اساس نوع ضایعه لیزر شده به گروه هایی با پارگی (Horse Shoe Tearing، HST)، Hole، Latice، Dialysis تقسیم بندی شدند. امکان RD در هر گروه بررسی و با تست X2 مورد ارزیابی آماری قرار گرفت تا نقش موثر هر یک از خصوصیات فوق در بروز RD مشخص شود. 121 چشم از 114 بیمار از 13 تا 92 ماه (میانگین 23 ماه) پیگیری شدند. بیماران از 19 تا 74 سال (میانگین 50 سال) سن داشتند. از 121 چشم درمان شده 16 مورد (2/13%) علی رغم لیزر درمانی پیشگیرانه دچار RD شدند. در 41 چشم با سابقه RD در چشم طرف مقابل، 3 مورد (3/7%) RD مشاهده شد. از 29 چشم با افت بینایی بعلت خونریزی وتیره 6 مورد (7/20%) RD، از 20 چشم آفاک 3 مورد (15%) RD، از 17 چشم با مگس پران 2 مورد (8/11%) RD، از 7 مورد دچار جرقه (فتوپسی) 2 مورد (5/28%) RD و از 7 چشم با سابقه ضربه به چشم یک مورد (2/14%) RD مشاهده شد. از نظر آماری (X2) ارتباط معنی داری بین علت مراجعه و امکان بروز RD پس از لیزر درمانی وجود داشت (002/0= P). 8 چشم (6/21%) از 37 چشم با بینایی کمتر از 10/1، 3 مورد (6/9%) از 31 چشم با بینائی 10/6-10/1 و در 2 مورد (6%) از 33 چشم با دید 10/6 به بالا، RD مشاهده شد که ارزش آماری نداشت. در 14 چشم غیرمیوپ مورد بررسی RD مشاهده نشد، در حالیکه از 35 چشم با میوپی کمتر از 75/5 دیوپتر، 4 مورد (4/11%) و از 52 چشم با میوپی بالاتر از 6 دیوپتر 9 مورد (3/17%) RD مشاهده شد که از نظر آماری تفاوت معنی داری نداشت. از 43 چشم با پارگی HST 7 مورد (2/16%)، از 27 چشم دچار Hole 2 مورد (4/7%)، از 25 چشم دچار لاتیس 3 مورد (12%) و از 6 مورد مبتلا به دیالیز یک مورد (6/16%) RD پس از لیزر درمانی مشاهده شد که از نظر آماری ارتباط معنی داری نداشت.
گرچه لیزر درمانی پیشگیرانه ضایعات شبکیه در چشمهای مستعد، امکان بروز RD را کاهش می دهد ولی تاثیر آن صددرصد نیست. فتوپسی، افت محسوس بینایی، آفاکی، سابقه ضربه به چشم، همچنین HST، میوپی بیش از 6دیوپتر و نیز دید کمتر از 10/1 امکان RD را افزایش می دهند. تحقیقات تجربی برای کاهش بروز RD در این بیماران توصیه می شود.

مطالعات مختلف نشان داده اند که افزایش هموگلوبین جنینی (HbF) باعث کاهش علایم بییماران مبتلا به کم خونی سلول داسی شکل می گردد و هیدروکسی اوره (HU) باعث افزایش هموگلوبین جنینی می گردد. در مطالعه حاضر HU به میزان 25-20 میلی گرم به ازاء هر کیلوگرم وزن بدن در 40 بیمار مبتلا به کم خونی سلول داسی شکل با سن میانه 20 سال، بمدت 1 سال مورد استفاده قرار گرفت و تغییرات حاصل شده در مقادیر هموگلوبین، هموگلوبین جنینی، تعداد گلبولهای سفید، پلاکت، رتیکوسیت، تعداد حملات دردناک استخوانی و فواصل آنها مورد بررسی قرار گرفت. در70% بیماران افزایش HbF به میزان بیش از 2 برابر مقادیر اولیه مشاهده گردید به این معنی که HbF از 4% در شروع به 8/10% در پایان مطالعه افزایش یافت(001/0 P<). تعداد حملات دردناک قبل از درمان با HU بطور متوسط 7/5 بار در سال بود که پس از درمان با HU به سه بار در سال کاهش یافت و فواصل حملات نیز به بیش از دو برابر رسید(001/0 P<). افزایش مقدار Hb چشمگیر نبود ولی کاهش تعداد رتیکولوسیتها معادل 50% مقادیر اولیه بود. با مصرف HU بمقدار فوق عارضه مهمی بوجود نیامد، فقط در چهار بیمار تعداد گلبولهای سفید به 4000 در میکرولیتر تقلیل یافت.